W ostatnim czasie wiele mówi się o planowanym wprowadzeniu obowiązkowych szczepień przeciwko HPV, jednak argumenty w gorącej dyskusji często zdradzają niewielką wiedzę na temat tego wirusa. Czym jest wirus brodawczaka ludzkiego i czy rzeczywiście warto się go obawiać?
Jak dotąd udało się poznać ok. 100 typów wirusa HPV, odpowiedzialnych za szeroki wachlarz objawów: od łagodnych zmian w postaci brodawek na skórze aż po złośliwe nowotwory szyjki macicy i prącia – mówi ekspert z białostockiego Gabinetu Ginekologiczno-Położniczego dr Anny Kluz-Kowal. Wśród wszystkich chorób przenoszonych drogą płciową, zakażenie wirusem HPV występuje najczęściej.
Jak można się zarazić?
Uzyskanie dokładnej informacji na temat ilości osób zainfekowanych wirusem brodawczaka ludzkiego jest niemożliwe, jednak szacuje się, że problem dotyczy przynajmniej połowy populacji na całym świecie. Nic w tym dziwnego – na zarażenie narażony jest każdy, kto współżyje płciowo.
Do zarażenia dochodzi najczęściej w wyniku stosunku płciowego, również jeżeli para współżyje oralnie lub analnie. Jednak można też zarazić się także poprzez kontakt z naskórkiem chorej osoby (zazwyczaj w przypadku typów powodujących zmiany skórne). Wirus może też przenieść się podczas porodu z chorej matki na dziecko.
Objawy zakażenia wirusem HPV
Wirus HPV może bardzo długo nie dawać o sobie znać lub przebiegać całkiem bezobjawowo. Paradoksalnie, w lepszej sytuacji są osoby, u których występują objawy. Jeżeli w okolicach narządów płciowych, odbytu lub krtani w wyniku zakażenia HPV pojawiły się brodawki, najprawdopodobniej mamy do czynienia z odmianą wirusa o niskiej onkogenności.
Po drugie, jeśli zakażenie przebiega bezobjawowo, istnieje większe prawdopodobieństwo, że wirus zostanie nieświadomie przekazany kolejnej osobie.
Wysoko onkogenny wirus HPV
Jak wspomnieliśmy wyżej, do szczególnie onkogennych odmian wirusa brodawczaka ludzkiego należą te, które nie dają objawów w postaci brodawek. Najbardziej niebezpieczne są typy oznaczane liczbami 16, 18, 31 i 45. Te odmiany wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) przyczyniają się m.in. do rozwoju raka szyjki macicy, pochwy, odbytu i prącia, a zatem chorób o dużej śmiertelności.
Leczenie brodawczaka ludzkiego
Niestety, jak dotąd nie opracowano metody leczenia wirusa, toteż zarażona osoba jest nosicielem już zawsze.
Natomiast można, a nawet trzeba leczyć objawy HPV. Widoczne brodawki są usuwane przez wypalanie, zamrażanie czy lasera. Choć występowanie kłykcin w okolicach intymnych bywa odczuwane jako wstydliwe, nie można zwlekać z wizytą u lekarza, ponieważ będą rozwijały się i rozprzestrzeniały na inne części ciała.
Zarażenie wirusami o wysokim stopniu ryzyka onkogennego jest trudniejsze zarówno do wykrycia, jak i leczenia. Dlatego tak ważne są regularne badania cytologiczne u kobiet aktywnych płciowo. Badania cytologiczne i kolposkopowe to jedyne metody umożliwiające wykrycie nowotworu na wczesnym etapie rozwoju, co zwiększa szanse na skuteczną terapię.