Alergologia to dziedzina medycyny zajmującą się rozpoznawaniem i leczeniem chorób spowodowanych nadmierną, nieprawidłową reakcją układu odpornościowego na bodźce pochodzące z otoczenia, głównie na substancje organiczne pochodzenia biologicznego. Bada przyczyny nieprawidłowych reakcji organizmu na alergeny.
Alergeny są to substancje pochodzenia roślinnego, zwierzęcego oraz różne proste związki chemiczne o charakterze haptenów. Reakcje organizmu na kontakt z alergenami mogą być: niewielkie (np. świąd, łzawienie oczu), czasami o większym nasileniu (np. duszność, obrzęk twarzy), a najrzadziej niebezpieczne, nawet zagrażające życiu. Alergeny można podzielić na alergeny wziewne dostające się do organizmu wraz ze wdychanym powietrzem (np. kurz domowy), alergeny pokarmowe dostające się do organizmu z pokarmem (np. mleko, cytrusy), alergeny kontaktowe powodujące reakcje bezpośrednim kontakcie ze skórą (np. lateks, metale), niektóre leki (np. antybiotyki) oraz jad owadów, który jest szczególną postacią uczulenia.
Alergię rozpoznaje się na podstawie wywiadu, badania przedmiotowego i badań dodatkowych takich jak badania laboratoryjne i testy alergiczne. Wybór odpowiedniego testu alergicznego determinuje specyfika objawów zgłaszanych przez pacjenta podczas wywiadu lekarskiego.
Podział testów alergicznych
Wykonanie testów alergicznych jest podstawową metodą badań w diagnostyce chorób alergicznych, umożliwiającą potwierdzenie lub wykluczenie podejrzenia alergii. Jest kilka rodzajów testów alergicznych: testy skórne, testy z krwi i testy prowokacyjne. Testy skórne to podstawowa metoda diagnostyczna umożliwiającą stwierdzenie reakcji IgE-zależnej w obrębie skóry. Są oparte na zjawisku natychmiastowej nadwrażliwości, bo efekt podania alergenu jest natychmiastowy. Rozróżniamy, w zależności od sposobu wykonania: punktowe testy skórne (PTS), naskórkowe testy płatkowe (NTP) i testy śródskórne.
Testy z krwi są badaniami laboratoryjnymi umożliwiającymi ocenę stężeń przeciwciał klasy IgE skierowanych przeciwko konkretnym substancjom uczulającym, pozwalają na jednoczesne określenia nadwrażliwości na kilka alergenów. Testy prowokacyjne są rzadką metodą stosowaną do oceny reakcji danego narządu na czynnik alergiczny. Stosuje się je do diagnozowania m.in. alergicznego zapalenia spojówek, nadwrażliwości pokarmowej czy alergii na leki. Są wykonywane wyłącznie w klinicznych ośrodkach specjalistycznych, bo w ich wyniku może dojść do rozwoju silnej reakcji alergicznej.
Kiedy zgłosić się na wykonanie testu alergicznego?
Testy alergiczne wykonuje się po konsultacji lekarskiej. W Szpitalu Optimum specjalista wybierze najlepszy moment na ich przeprowadzenie i zaleci warunki ich wykonania jak: zalecenie przerwy w przyjmowaniu niektórych leków, wykonanie testów poza okresem pylenia u przypadku podejrzenia alergii wziewnej itp. Lekarz zaleca rodzaj testów, odpowiedni profil i przygotowanie pacjenta do ich wykonania. Najczęściej wykonywane są testy skórne.
