Choroby psychiczne jawią się jako tajemnicze, przerażające i nieznane. Jedną z nich jest nerwica, a raczej obecnie zaburzenia lękowe. Jakie są ich objawy, skąd się biorą i jak wpływają na życie jednostki?
Czym są zaburzenia lękowe?
Nazwa nerwica jest dość archaiczna, pochodzi z prac Zygmunta Freuda, który w 1884 roku opisał zjawisko nerwicy lękowej. W obecnych klasyfikacjach chorób psychicznych i somatycznych stosuje się określenie zaburzenia lękowe (6). Podstawowym objawem nerwicy jest lęk ( 5), który powoduje, że organizm jednostki zostaje postawiony w stan czujności przed niebezpieczeństwem (2). Zaburzenia lękowe charakteryzują się odczuwaniem silnego lęku, zamartwianiem, trudnościami pochodzącymi z układu wegetatywnego (6).
Osoby doświadczające zaburzeń nerwicowych są bardzo napięte, przeżywają wzmożony niepokój, skarżą się na różnorodne trudności oraz dolegliwości somatyczne (2).
Zaburzenia lękowe mogą się przejawiać w różny sposób:
- fobie przed konkretnymi sytuacjami lub przedmiotami,
- lęk napadowy – nagłe, nawracające napady panicznego lęku,
- lęk uogólniony – przewlekłe, długo utrzymujące się symptomy obawy, niepokoju, bez konkretnej i jasnej przyczyny (5).
Przyczyny nerwicy
Wiele osób zadaje sobie pytanie – co jest przyczyną nerwicy, co ją powoduje? Bardzo trudno określić jednoznaczną etiologię nerwicy (2). Zaburzenia lękowe nie muszą mieć konkretnej przyczyny, mogą być nagłe i niejasne dla odczuwającego dyskomfort człowieka (5).
W przypadku zaburzeń lękowych pojawiają się konflikty wewnętrzne, które są wynikiem zderzenia procesów hamowania i pobudzania, w sytuacji dążenia jednostki do danego bodźca lub czynników stresogennych. Zbyt duże napięcie może powodować ujawnianie się lęku i pojawianie się przewlekłych objawów nerwicowych (1). Jeśli przyczyny nerwicy nie są jasne, to czy jest ona dziedziczna?
Czy nerwice mamy w genach?
Badania nad przyczynami oraz dziedziczeniem chorób psychicznych nieustannie trwają. Sprawdzane są geny, przekaźniki neurochemiczne, hormony oraz ich wpływ na funkcjonowanie jednostki. Pytanie – Czy choroby psychiczne są dziedziczne? najczęściej zadają sobie osoby, których bliscy doświadczają problemów psychicznych, w przypadku zaburzeń lękowych obecne badania wskazują na to, że przewlekły lub napadowy lęk jest najprawdopodobniej uwarunkowany psychospołecznie, a największy wpływ ma najbliższe, rodzinne środowisko jednostki, jednak nie wyklucza się podłoża genetycznego (3).
Duża wrażliwość, podatność na stres może być wynikiem dziedziczenia, jednak czynniki egzogeniczne mają bezpośredni wpływ na ujawnianie się trudności i zaburzeń nerwicowych. Pozytywne środowisko, spokojny tryb życia, wdrożenie sposobów radzenia sobie ze stresującymi i wymagającymi sytuacjami może działać hamująco na genetykę (4). Jeśli chcesz przeczytać szerzej na ten temat zajrzyj na portal nanerwy.expert.
1.Fonberg E. Nerwice a emocje fizjologiczne mechanizmy. Wszechnica Polskiej Akademii Nauk 1979:49-50
2.Kępiński A. Psychopatologia nerwic. Wydawnictwo Literackie 2003:16-17
3.Krupki-Matuszczyk I, Matuszczyk M. Psychiatria. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa. Śląski uniwersytet Medyczny w Katowicach 2007; s:56
4.Kujawski R. Dziedziczność zaburzeń psychicznych – przegląd polskiego piśmiennictwa psychiatrycznego okresu międzywojennego. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013;22(2):137-147
5.Rzewuska M. Leczenie zaburzeń nerwicowych. Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 1991;(1):47-75
6.Stasiuk J, Burkiewicz A, Kozłowski D. et.al. Zaburzenia lękowe uogólnione – rozpoznawanie, objawy oraz leczenie farmakologiczne. Geriatria 2014;(8):264-267